کربوکسی متیل سلولز سدیم (CMC) به عنوان یک ماده افزودنی مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرد.
این ماده دارای خواص ضخیم کنندگی، تعلیقکننده، امولسیونکننده، تثبیتکننده، تشکیلفیلم، مقاومت در برابر اسید و عملکردهای دیگر میباشد.
همچنین میتواند جایگزین نقش گوارگام، ژلاتین، آگارآگار، آلژیناتسدیم و پکتین در تولید مواد غذایی باشد و در صنایع غذایی مدرن مانند محصولات سرد، آبمیوه، مربا، نوشیدنیهای لبنی، چاشنیها، رشتهفرنگی فوری و محصولات پختهشده گوشتی مورد استفاده قرار میگیرد.
در مقایسه با سایر محصولات مشابه، دارای مزایایی همچون سرعت سرعت انحلال بیشتر، سیالیت خوب، مولکولهای یکنواخت توزیعشده، مقاومت در برابر اسید زیاد، تحمل به نمک زیاد، شفافیت زیاد، سلولزهای آزاد کمتر و ژلهای کمتری است.
كربوكسی متيل سلولز سدیم (CMC) یک مشتق سلولز، یک صمغ سلولزی یونی است و به دلیل خاصیت ضخیمشدن، تعلیق، چسبندگی و نگهداری آب، از آن به طور گسترده در زمینههای مختلف استفاده میشود.
با توجه به خلوص متفاوت، سدیم کربوکسی متیل سلولز در ظاهر پودر سفید یا زرد رنگ است و در آب سرد و گرم محلول است. سدیم کربوکسی متیل سلولز بسته به میزان ویسکوزیته محلول و خلوص به مدلهای مختلفی تقسیم میشود.
ویسکوزیته سدیم کربوکسی متیل سلولز با افزایش دما کاهش مییابد. تا زمانی که درجه حرارت از ۵۰ درجه تجاوز نکند، این اثر برگشتپذیر است، زیرا برای مدت طولانی در دماهای بالاتر نگهداری میشود. مواد قلیایی موجود در محلول میتوانند باعث تخریب کربوکسی متیل سلولز سدیم شوند.
ویسکوزیته محلول در طیف گستردهای از مقادیر pH طبیعی است اما پایدارترین در محدوده pH 7-9 است. با کاهش مقدار pH، محلول اسیدی میشود. سدیم کربوکسی متیل سلولز به تدریج از نوع نمک به نوع اسید محلول در آب تبدیل نشده و از محلول رسوب میکند. وقتی مقدار pH زیر ۴ باشد، بیشتر نوع نمک به نوع اسید تغییر میکند، ساختار شبکه سهبعدی را تشکیل میدهد و رسوب میکند.
به طور کلی هرچه مقدار DS کربوکسی متیل سلولز سدیم بیشتر باشد، سازگاری با نمکها نیز بهتر خواهد بود. افزودن نمک به محلول سدیم کربوکسی متیل سلولز میتواند اثرات بهتری نسبت به حلشدن در آب نمک داشته باشد.